تەم و مژێک کە بوو بە فریادڕەسمان، مەنسوور ئیراندوست

دوای نیوەڕوی ڕۆژی ۲٦ ی جۆزەردانی ساڵی ۱۳٦۵ لەگەل  کاک کەریم  لە قولەی ئاتشگاوە شۆڕ بوینەوە بۆ بن مای هومە  و  بەرەو سەردەهانی هاوینە هەواری زەردۆییەکان بۆ یەک گرتنەوە لەگەل دوو کەس لە هاوڕێیانی تەشکیلات.

ئەو ڕۆژە لە بەرزایی ئاتەشگاوە ناوچەکەمان خستبوە ژێر چاوەێری هیچ جموجوڵێکی جاشەکان بەدی نەدەکرا هەر بۆیە دوای نیوەڕۆکەی کەوتینە جوڵە بۆ ئەوەی بە ڕۆشنا هێندێک شوێنی کەمین دانانەوەی جاشەکان تاقی بکەینەوە .

پاش دەرباز بوونی  بن مای هومە بە سەرەوژوری ملەهاڵاندا سەرکەوتین بە دیوی هاوینە هەواری وێراشدا و تا لای کەوگانی  بە ڕۆشنا دەرباز بوین و هەوا تاریکی کردبو پاش وچانێک و سیگار کێشانێک لە کەلی هەراندەرەوە شۆڕ بوینەوە بۆ سەردەهانی

ئەو سەردەمانە ڕژیم  کۆچی هەوار و ناو باخەکان و هاتوچۆی دەرەوەی گوندەکانی لە ناوچەی هەورامان و جوانڕۆ  قەدەغە کردبوو  و هەموو گوندەکانی بە جاش و پاسدار و بەسیجی  تەنی بوو ٫ جیا لەمانەش دەیان گروپی کەڕۆکی جاش  لە هەموو بەرزایی و هەوار و کانی ئاوەکان   کەمینیان دادەنایەوە  و بەردەوام شاخماڵیان دەکرد.

لە نزیک کەلارەکانی سەردەهانی هەستم بە بۆنی سیگار کرد  و لە شوێن خۆم دانیشتم٫ کاک کەریم پرسیاری کرد  چ خەبەر؟  وتم بۆنی سیگار دێت٫ ئەویش وتی بێقەزا بیت تۆ خۆت سیگار کێشیت و کەمێک پێش سیگارمان کێشا چۆن بۆنی سیگار هەست پێ دەکەیت.

وتم پەلە مەکە و با کەمێک دانیشین٫ دواتر بۆمان دەرکەوت کە لە دووبەری ڕێگاکە (هێمای سوری سەر وێنە ی یەکەم) و  لە نێو کەلارەکان  جاشەکان کەمینیان داناوەتەوە و  دوو سەد مترێک خوارتر  لای کانیەکە شوێنی دیاری کراوی یەکگرتنمان بوو لەگەل هاوڕێیانمان٫ کاتێک کە بە کەمینەکەمان زانی،  کاک کەریم پێشنیاری کرد  ڕێگایەکی دیکە هەڵبژێرین بۆ دەرباز بوون.

کاک کەریم شارەزای ئەو ناوە نەبوو٫ لە ئەگەری هەڵبژاردنی ڕێگای دیکە دەبوو بە یەکێک لەو دوو بەرزایی ئەمبەر و ئەوبەری هەوارەکەدا هەڵکشێین و دواتر لە لای خواروی باخەکانەوە بگەڕێینەوە بۆ سەر کانی کە ئەوەش کاتی زۆری دەبرد  و لەلایەکی دیکەشەوە ترسی ئەوەمان بوو لە دواکەوتنی ئێمە هاوڕێیانمان سەرکەون بۆ ناو کەلارەکان و توشی کارەسات بب.

بە ناچار ڕێگای نێوان کەمینەکانمان  ( هێڵی زەردی  نێوان هێمای سوری  وێنەی یەکەم) هەڵبژارد و پاش کاتژمێرێک بە سینەخشکێ  و خۆ مات کردن بە ئاودڕی نێوان کەمینەکاندا خۆمان دەرباز کرد بۆ سەر کانی (هێمای شینی سەر وێنەی یەکەم).

 ڕێگای هاوڕێیانمان نزیکتر بۆ بۆ شوێنی یەک گرتنەوە  ئەبوو ئەوان چاوەڕوانی گەیشتنی ئێمە بکەن کەچی تا درەنگانێکی شەو چاوەڕوانمان کرد و نەهاتن٫ شوێنەکەش شوێنی مانەوە نەبوو بۆیە دەبوو دور بکەوینەوە٫ بەرەو وەزەپوچ (هاوینەهەوار)  کەوتینە ڕێ٫ لە نزیک وەزەپوچ ڕۆژمان لێ بویەوە  نەماندەتوانی دەرباز ببین لە ئەگەری هەبونی کەمین و دەرگیری بە ناچار لاماندایە خوار ڕێگاکە  و لە ناو پۆلە دارێک و گەوەڵێک جێگامان ڵێ خۆش کرد و لێی ڕاکشاین.

 شوێنی مانەوەمان  لە ژێر دەمی کەلارەکانی وەزەپوچ (هێمای بەنەوشی سەر وێنەی  دووهەم) و سێ ڕێیانی سەردەهانی و وەزەپوچ  و گوندی ڕواندا  بوو (هێڵی زەرد  وێنەی دووهەم-  بۆ ڕاست سەردەهانی – بۆ لای چەپ وەزەپوچ – بۆ خوارەوەش گوندی ڕوان).

کاک کەریم خەوی لێ کەوتبوو منیش تازە چاوم گەرم ببوو  بەدەنگی بێسیم ڕاچڵەکیم٫ هەر بە ڕاکشاوی چاوێکم لە دەور و بەر کرد.٫

تازە تاو هەڵهاتبوو  لای وەزەپوچ خۆری لێ کەوتبوو ئێمە لە نەویدا بووین تاو ڵێی ندابووین٫ بینیم  چل – پەنجا جاش لە سەر بەرزاییەکە خویان داوەتە بەر خۆرەکە بە ڕوکاری ئێمەدا  و بێسیمەکەشیان هەڵکردوە و خەریکی پەیوەندی گرتنن (وێنەی دووهەم هێمای سور) بە هێواشی دەستێکم ژند بەکاک کەریمەوە و خەبەرم کردەوە٫ بە نابەدڵی و چاوی خەواڵوەوە پرسی  خەیرە؟

بەئیشارەی دەست وتم چاوێک لە وەزەپوچ بکە ، شوێنەکامان زۆر نالەبار بوو جگە لەوەی کە لە بەر دیدی نزیکی جاشەکاندا بووین بەردەوامیش هاتوچۆی جاشەکان بۆ سەردەهانی و ڕوان و پێچەوانەی  مەترسی بوو لە سەرمان (هێڵی زەردی وێنەی دووهەم  ڕێگای هاتوچۆ – هێمای بەنەوش شوێنی مانەوەمان)

چار نەبوو دەبوو تا تاریک داهاتن خۆمان مات بکەین و چاوەڕوانی ڕوداوی نەخوازراو بین٫ لەو کاتەی کە ئێمە جوڵە و نەفەسمان لە خۆمان بڕیبوو  کەوێکمان لێ تاین ببوو لە دوو میتری ئێمە لە سەر بەردێک هەڵوەستابو و بە چیڕە چیڕ ئەو ناوەی شڵەژاند بوو ٫ کاک کەریم چەند جار بەرد و داری بۆ دەهاوێشت بەڵام لەجی کردبوو لە کۆڵ نەدەبویەوە ٫ ترسی ئەوەمان هەبوو چیڕە چیڕی ئەم کەوە جاشەکان بخاتە گومان و سرنجیان بخەنە سەر ئەم گەوەڵەی کە ئێمەی تێدایە.

خەڵکانی کەژەوان و ڕاوچی  و کۆچەری دەزانن چیڕە چیڕی کەو بێ هۆنیە و  شتێکی نامۆ  و مەترسیداری بینیوە٫ هەرچۆنێک بوو کەوەمان لەکۆڵ خۆ کردەوە و کەمێکیش ئارامتر لە پێشوو.

نزیکی نیمەڕۆ  کاک کەریم ئەشتهای چایی کردبو و  وتی چاییەکی بێ دوکەڵ دروست ناکەیت؟ (پێشتر چایی بێ دووکەڵم بۆ دروست کردبوو)٫ نزیک کاتژمێر دووی دوای نیمەڕۆ و پاش نان خواردن و چای بێ دوکەڵ لە ناکاو دەورو بەری ئێمە تەم و مژێکی چڕ ئەو ناوەی داگرت بە چەشنێک پەنجا میتری خۆمان نەدەبینی٫ ئەو تەم و مژە هەل بوو بۆ دەرباز بوون٫ وتم بە کاک کەریم  بە پەلە خۆت گورج بکەوە با بڕوین٫ بە ناو تەم و مژەکەدا بەرەو سەردانی و پاشان داکشاین بۆ سەر ڕێگا ی  برکێ و ڕوان و لە خوارتر دەستمان دایە قەد پاڵی نێوان برکێ و وەزەپوچ تا ئەوشوێنەی نەدیو بووین لە جاشەکان تەم و مژەکە بەردەوام بو ( هێڵی سەوز لە وێنەی دووهەم )

لە مەترسی دەرباز ببووین و  تەم و مژەکەش ڕەوی بوەوە  لە گڕە بەردی  و تەپۆڵکەی نزیک هەواری برکێ وچانێکماندا٫ زەردۆییەکان چەندین هاوینە هەواریان هەیە کە قەدەغە کرابو ڵێیان  تەنها بەهارە هەواری  برکێ   ئازاد بوو ئەویش بە چەندان قەید وبەند٫ لەکات و ساتی دیاری کراو ئیجازەیان هەبوو  بۆ شیر دۆشین و تاقەت کردنی ئاژەڵەکانیا بێنە برکێ بەبێ هەڵگرتنی هیچ جۆرە خواردەمەنییەک.

 کاتێک من و کاک کەریم گەیشتینە گڕە بەرد و تەپۆڵکەی پشت برکی کۆتایی شیر دۆشین  و بەرەو ماڵ بۆنەوەی ئەو خەڵکە بوو کە هاتبونە ئەوێ و دەبوو کاتی دیاریکراو بگەڕێنەوە ناو دێ.

لە وەزەپوچەوە بە لولە و شیلەنگ  ئاویان ڕاکێشابوو بۆ برکێ لە شوێنێک سەری شلینگ و لولەکەمان کردەوە و مەتارە خاڵیەکەمان پڕ کرد لە ئاو  ڕێ کەوتین بەرەو گەزەن و بەلەبزان.

لە ژێر مای گەزەن توشی ڕوداویکی نەخوازراو بووین

“مای گەزەن

ئەم شوێنە ناوبانگی هەیە بە مای گەزەن ٫ یەکێک لە بەرزاییەکانی  نێوان شارەدێی باینگان و پاوە و نەوسودە ٫ بە دیوی ڕۆژهەڵاتدا زاڵە بە سەر  داوێنەکانی شاهۆ  لە قولەی پیرخدرەو تا بەرزاییەکانی تەتە بە شارەکانی پاوە و نۆدشە و نەوسود و دەیان گوندی گەورەو بچوک

لە لای ڕۆژئاوا و باکوری ڕۆژئاواوە  زاڵە بە سەر گوندەکانی زەردۆیی و دەوان و ناوچەی ئێناخی    و گوندەکانی سەر چۆمی سیروان تا سەر بەنداوی دەربەندیخان

لە لای باشووری ڕۆژهەڵاتەوە زاڵە بەسەر  دوو ئاو و شاری نۆدشە و نەسود    گوندەکانی دوو بەری سیروان تا دەگاتە ناوچەی مەڕەخێڵ

کۆتاییەکان مانگی جۆزەردانی ساڵی ۱۳٦۵ پاش ماوەیەک و چەندین شەڕ و دەرگیر و کەمین  و برسیەتی و ماندوبونێکی زۆر  نیوە شەوێک لەگەل کاک کەریم گوزەرمانکەوتە بن مای گەزەن  و  شەش خوانی روستەممان تێپەڕ کردبو  و خوانی هەفتەمم  پەرینەوەی سیروانمان تێپەڕکردایە دەگەیشتینە شوێنی حەوانەوە واتە بنکە سابیتەکانی دەوروبەری نەوسود

بە دڵنیای و بێ ترس لەوشوێنە ( لە بەشورەوە  بەرەو  باکور) ملی باریکە رێگامان گرتبو  لە ناکاو کۆمەڵە بەردێک لە بەرزایی شاخەکە بەر بویەوە بە سەرماندا

بە بێ بیر کردنەوە و بە پەلە هەرکام خۆمان هەڵدایە پەسیوێک و بەردەکانیش خلۆر بونەوە بەرەو خوارپاش کەمێک  خۆ مات کردن و دڵنیا بون لە نەمانی مەترسی   کاک کەریم پرسیاری کرد ئەو بەڵایە چی بو لێمان تاین بوو٫ ئەم شوێنەی کە بە ئەمنترین شوێنمان دەزانی گەورەترین مەترسی  هەبو بۆما

شەوی دواتر خوانی خەوتەمیشمان( سیروان)  تێپەڕ کردو گەراینەوە بنکەی کومیتەی شارستان”

شوێنی دووهەمی یەکگرتنەوەمان لەگەل هاوڕێیانمان  هەواری بەلەبزان بو  بۆیە بێ وەستان و چاوەڕوانی هاوڕێیان خۆمانگەیاندە بەلەبزان و لەگەل هاورێیان یەکمانگرتەوە.

 لەو سەفەرەدا لە ماوەی ۲٤ کاتژمێردا سێ جار لە مەرگ نزیک بوینەوە  بەڵام ئەو تەم و مژە  بە قوڵ موعجزە بو کە فریامان کەوت

۱۲/ ۵/ ۲۰۲۰

 سپاس بۆ کاک فەیسەڵ کە وێنەکانی بۆ ناروم

لەم نوسینەدا تەنها ناوی جاشم هێناوە  لە بەرئەوەی چەکدارەکانی ڕژیم بە گشتی جاش بوون و تاکە کەسێکی غەیرە بومیان لەگەل نەبوو.